Kinh Kalama Tôi
nghe như vầy, một hôm nọ Đức Thế Tôn và đại chúng
Tỳ-kheo du hành đến thị trấn Kê-sa-pu-ta của sắc dân Ka-la-ma
thuộc nước Kô-sa-la. Hôm ấy dân chúng cung kính quây quần bên
Đức Phật. Có người thành kính vấn an sức khỏe. Có người
cung kính đảnh lễ. Có người lễ phép khoanh tay. Và có người
lặng lẽ chăm chú ngắm nhìn tôn nhan của Đức Phật và đại
chúng Tỳ-kheo. Rồi vài người trong số họ bắt đầu thưa
chuyện: -
Bạch đức Thế Tôn ! Có một số Sa-môn, Bà-la-môn đi đến Kê-sa-pu-ta
này truyền đạo, vị nào cũng hết lời tán thán, khuyến dụ
người khác theo đạo của mình, đồng thời họ không tiếc
lời chê bai, phê phán, khinh miệt lời dạy và đạo của vị khác.
Sự việc này làm chúng con phân vân: Vị nào tuyên bố sự
thật? Đạo nào là chân lý? Vị nào tuyên bố sai sự thật? Đạo
nào không phù hợp chân lý? Chúng con nên theo ai và phụng sự đạo
nào ? Đức
Phật ôn tồn dạy bảo: - Này các thiện nam, tín nữ, các vị phân vân, nghi ngờ là điều tất yếu và hợp lý. Trong trường hợp như vậy, các vị không nên vội tin hay bác bỏ quan điểm của đạo nào, khi mà các vị chưa tìm hiểu đạo ấy một cách thấu đáo. Này các thiện nam tín nữ Ka-la-ma, nhân đây Như Lai sẽ giảng giải về mười nền tảng của đức tin chân chánh. Một
là, chớ vội tin một điều gì, chỉ vì điều đó là truyền
thuyết. Hai
là, chớ vội tin một điều gì, chỉ vì điều đó thuộc về
truyền thống. Ba
là, chớ vội tin một điều gì, chỉ vì điều đó được
nhiều người nhắc đến hay tuyên truyền. Bốn
là, chớ vội tin một điều gì, chỉ vì điều đó được ghi
lại trong kinh điển hay sách vở. Năm
là, chớ vội tin một điều gì, chỉ vì điều đó thuộc lý
luận siêu hình. Sáu
là, chớ vội tin một điều gì, chỉ vì điều đó phù hợp
với lập trường của mình. Bảy
là, chớ vội tin một điều gì, khi mà điều đó được căn
cứ trên những dữ kiện hời hợt. Tám
là, chớ vội tin một điều gì, chỉ vì điều ấy phù hợp
với định kiến của mình. Chín
là, chớ vội tin một điều gì, chỉ vì điều ấy được sức
mạnh và quyền uy ủng hộ. Mười
là, chớ vội tin một điều gì, chỉ vì điều ấy được các
nhà truyền giáo hay đạo sư của mình tuyên thuyết. -
Này các thiện nam tín nữ, khi nghe một điều gì, các vị phải
quán sát, suy tư và thể nghiệm, chỉ khi nào, sau khi kiểm
nghiệm, quý vị thực sự nhận thấy: “Lời dạy này tốt lành,
đạo đức, hướng thiện, chói sáng và được người trí tán
thán. Nếu sống và thực hiện các lời dạy này sẽ đưa đến
hạnh phúc, an lạc ngay hiện tại và về lâu, về dài” thì lúc
ấy quý vị hãy đặt niềm tin bất động và thực hành theo. -
Này các vị hãy nghĩ xem, khi lòng tham, lòng sân, lòng si, lòng
hung hăng… đã được vứt khỏi nội tâm con người, thì con người
sẽ được hạnh phúc hay bất hạnh? Dân
chúng Ka-la-ma trả lời: -
Bạch Thế Tôn, người ấy sẽ sống hạnh phúc. Đức
Phật dạy tiếp: -
Này các thiện nam tín nữ, đúng vậy. Vì khi họ không còn lòng
tham, lòng sân, lòng si, lòng hung hăng chi phối, chinh phục, họ
sẽ không khởi lên ý nghĩ hay hành động bức hại sinh linh,
lấy của không cho, quan hệ tình cảm bất chính, nói láo, uống
rượu, cũng như họ không còn khích lệ người khác làm những
điều xấu ác trên. Như Lai tuyên bố sự xa rời ấy giúp cho
con người sống hạnh phúc, an lạc lâu dài.
-
Này các thiện nam tín nữ, xa lìa tham, sân, si và các pháp
nhiễm ô là thiện hay ác, là có phước hay tội, có được người
trí tán thán hay không ? -
Bạch Thế Tôn, theo chúng con hiểu, đó là khuynh hướng thiện
ích, là việc làm phước báu, bậc trí sẽ tán thán và người
làm được như vậy sẽ đem lại hạnh phúc, an lạc lâu dài. Đức
Phật tán thán: -
Lành thay, lành thay, hỡi dân tộc Ka-la-ma như mười đức tin
nền tảng mà Như Lai vừa giảng dạy cũng như những điều
vừa thảo luận: Chỉ khi nào quý vị suy tư, chiêm nghiệm và
nhận thức xác đáng điều gì là chân chính, lợi ích cho mình
và người khác rồi hãy đem lòng tin tưởng và làm theo. Đó là
tiêu chuẩn của đức tin chân chánh, các vị nên học hỏi.
Khi nghe Đức Phật phân tích, khai thị về đức tin chân chánh, bất động, dân tộc Ka-la-ma vô cùng thán phục, cung kính đảnh lễ Đức Phật và phát nguyện trở thành các Phật tử tại gia, tinh cần phụng sự Tam Bảo và vâng giữ năm nguyên tắc đạo đức. Kinh Kalama Sutta nằm trong Tăng Chi Bộ Kinh (III. 539-43). Bản kinh này được trích từ Kinh Tụng Hằng Ngày, kinh số 5 tựa là Nền Tảng Đức Tin , do ĐĐ Thích Nhật Từ biên soạn.
|